Page 36 - cover
P. 36
34 ;sia y;a jk l,dmh
` rdcHhl wruqKq bgq lr .ekSu i`oyd ´kEu fuys§ wfmalaId flf¾' iqm%lg Ök hqoaO isoaOdka;jdÈfhl=
rdcHhla i;=j mj;sk cd;sl n,h (National Power) m%Odk jk ikaiaÜiq (Sun Tzu) f;dr;=re ±k .ekSfï jeo.;a lu
jYfhka fldgia 04 la fõ' tkï cd;Hka;r in|;d iïnkaOfhka Tyqf.a hqoaO lsÍfï l,dj (The Art of War)
fufyhùu iyd ksmqK;ajh (Diplomacy), f;dr;=re n,h keue;s lD;sfha “i;=rd .ek ±k.kak iy Tn .eko ±k
(Information), yuqod Yla;sh (Militory), iy wd¾Ól Yla;sh .kak" igka ish .Kkla isÿ jqj;a Tng lsisÿ Wmøjhla
(Economy) hk n,hka fõ' fuu isõ n,hkays tl;=fõ isÿ fkdfõ' kuq;a Tn i;=rd .ek fkd±k Tn .ek muKla
ixfÄ; kduh 'DIME' f,i y`ÿkajkq ,efí' rgl cd;sl okafka kï Tnf.a ch.%yKhka iy mrdchkaa iudkfõ'
wruqKq idlaId;a lr .ekSu i`oyd fuu n,hkaf.a Tn i;=rd .ek;a Tn .ek;a f;dr;=re fkdokafka kï
W;a;Í;r njla wjYH fkdjQj;a ksis l<uKdlrKh iaÓrju Tn iEu igkl§u Wmøjhkag m;afõ” uefhka
;=<ska wfmalaIs; wruqKq lrd ,`.d úh yelsh' i|yka lrñka olajd we;af;a i;=rdf.a Yla;sh yelshdjka
cd;Hka;r in`o;d fufyhùfï n,h (Diplomacy Power) ÿ¾j,;djhka iïnkaO f;dr;=re iy ;ukaf.a yelshdjka
Yla;Ska yd ÿ¾j,;djhka iïnkaO ksjerÈ f;dr;=re ±k
cd;Hka;r in|;d fufyhùu ;=<ska ;u cd;sl .ekSfï jeo.;aluhs' rdcHl f;dr;=re iïnkaO n,h
wjYH;d iy wruqKq bgq lr .ekSu i|yd wfkl=;a f.da,Sh jgmsgdj ;ukag wjYH f,i ilia lr .ekSu
rdcHhka kïujd .ekSu Wfoid WmdhYS,Sj lgh;= lsÍu iïnkaOfhka il%Shj l%shdfjys fhdojk wdh;k f,i
fuu.ska n,dfmdfrd;a;= fõ' weußld tlai;a ckmoh" weußld tlai;a ckmofha uOHu f;dr;=re tackaish
reishdj" ì%;dkH" Ökh" m%xYh hk tlai;a cd;Skaf.a (CIA) yd reishdj u.ska fufyhjk rdcH wdrlaIdj i`oyd
wdrlaIl uKav,fha ia:sr idudcsl;ajh orK ksfIaO jk lñgqj (KGB T;a;= fiajh) i`oyka l< yelsh'
n,h ysñ (Veto Power) rdcHhka ;u rdcHkaf.a wruqKqq
<.d lr .ekSu ioyd wfkl=;a rdcHhka fufyhùu Y%S ,xldj ;=< mj;sk j¾;udk iduldó jgmsgdj
(Persuade) i|yd WmdhYS,Sj wd¾Ól yd foaYmd,ksl ;=< cd;ssl yd cd;Hka;r jYfhka nqoaê f;dr;=re ,nd
jYfhka isÿ lrk n,mEï foi ne,Sfï§ cd;Hka;r .ekSu iïnkaOfhka lghq;= lsÍfï§ wNHka;r ixúOdk
in|;d hk n,h m%dfhda.slj fufyhjk wdldrh iu. muKla fkdj Ndysr l,dmSh jYfhka jeo.;a T;a;=
ms<sn|j meyeÈ<s wjfndaOhla ,nd .; yelsh' úfYaIfhka fiajdjka iu. nqoaê f;d;=re yqjudre lr .ekSu (Sharing)
wka;¾cd;sl ixúOdk iy nyqcd;sl iud.ï u.ska fuu taldnoaOj isÿ lsÍu (Integration) cd;sl wdrlaIdj ioyd
n,mEï WmdhYS,Sj isÿ lrkq ,nk w;r" fuu n,mEfuka b;d jeo.;a fõ'
.e,ùfï yelshdj ÈhqKq fjñka mj;sk yd ueÈ wdodhï hqqoaO n,h (Militory Power)
,nk rdcHhhkag isÿ l< fkdyels ld¾Hhls'
rdcHl we;s n,h u.ska ;j;a rdcHhlg n,mEï
Y%S ,xldj jeks l=vd rdcHhka yg l,dmSh jYfhka l< yels n,hls hqoaO Yla;sh' mrudKq wú i;=j isàu" wE;
in|;d mq`:,a lr .ekSu ;=<ska cd;Hka;r in|;d we;s uqyqfoa fufyhqï l< yels .=jka hdkd iys; fk!ld (Air
lr .ekSu u.ska f.da,Sh .eg¨ j,g id¾:lj uqyqK Craft Carrier) iy iíueÍka hd;%d n,h iu. úYd, n,
§fï yelshdj we;' úfYaIfhka ol=Kq wdishdkq l,dmSh uq¨jla iys; kdúl yuqodjla ;sîu" kùk hqoaO WmlrK
iyfhda.S;d ljqkais,h (SAARC) iy tlai;a cd;Skaf.a iy ukd mqyqKqjla iys; úYd, hqoaO yuqodjla iy È.= ÿr
ixúOdkh idudcsl;ajh (UNO) fuys§ jeo.;a fõ' Y%S fufyhqï yelshdj we;s m%ydrl .=jka hdkd iys; .=jka
,xldj jeks l=vd cd;Skaf.a wruqKq bgq lr .ekSu i`oyd yuqodjla iys; rdcHhl hqoaO Yla;sh ;j;a rdcHhlg
fjk;a rdcHhka kïujd .ekSug yelshdj we;af;a n,mEï l< yels ;;ajhla we;s lrhs' hqO kdúl .=jka
tf,i l,dmSh iy wfkl=;a rdcHhka iu. ixúOdk mrudKql n,h iy msßia n,h w;ska j¾:udkfha f,dal
.; ùfuka muKla fõ' ta wkqj Y%S ,xldj ;u úfoaY n,j;d f,i hqoaO Yla;sh ;=<ska wfkla rgj,a i|yd
m%;sm;a;sh iliaa lsÍfï§ ks;r fjkiajk(Volatile), n,mEï lrk rdcHhla f,i weußld tlai;a ckmoh
wúksYaÑ; (Uncertain), ixlS¾K (Complex), iy y`ÿkajd Èh yelsh'
fkdmeyeÈ,s (Ambiguous) cd;Hka;r jgmsgdj ms<sn`oj
ksjerÈ wjfndaOhla ,nd .ekSu cd;Hka;r in|;d wd¾Ól n,h(Economic Power)
fufyhùu hk cd;sl n,fhka ksis M, fk,d .ekSug rdcHhl wd¾Ól Yla;sh tu rfgys o< cd;sl
bjy,a fõ' ksYamdÈ;h o< cd;sl wdodhu fyda tal mqoa., wdodhu
f;dr;=re n,h(Information Power) by< w.hla .ekSu muKla fkdj tu wd¾Ól Yla;sh
n,hla f,i wfkl=;a rdcHhhka fj; n,mEï lsÍug
cd;sl wruqKq yd wjYH;d idlaId;a lr .ekSu Ndú;d lsÍu fuys§ woyia flf¾' oy wg jk ishjfia
Wfoid f.da,Sh jgmsgdj ks¾udKh lr .ekSug rdcHhla hqfrdamSh rdcHhka iY%Sl;ajhg m;aùfuka miqj wfkl=;a
f;dr;=re Ndú;d lsÍu f;dr;=re yqjudre lsÍfï n,hhs' rdcHhkaf.ao iïm;a ,nd .ekSfï wruqKska rdcHhka
úfYaIfhka fuh nqoaê f;d;=re yd iïnkaO jk w;r wdl%uKh lr wêrdcHhka f.dv k.d wd¾Ól jYfhka
ixlS¾K cd;sl yd cd;Hka;r in`o;d rfÜ cd;sl wruqKq n,j;a rdcHhka njg m;aúh' ì%;dkH m%xYh mD;=.d,h
(National Interests) idlaId;a lr .ekSu i|yd Ndú;d lsÍu ´,kaoh c¾uksh jeks rdcHhka weußld uydoaùmh wm%sld